Varroa Hastalığı Nedir ve Nasıl Mücadele Edilir ?
Varroa; arı kolonilerinde ciddi kayıp ve hasarlara yol açan tehlikeli bir hastalıktır. Varroa ile etkin mücadele edilmelidir
Varroa Nedir?
Varroa, bilimsel adıyla Varroa destructor, bal arılarının en ölümcül dış parazitlerinden biridir. Kırmızımsı kahverengi, yassı ve gözle görülebilen bir akardır. Özellikle yavru arıların bulunduğu petek gözlerine girerek, arıların hemolenf adı verilen vücut sıvısını emer. Bu işlem, arının bağışıklık sistemini çökertir, gelişimini engeller ve virüslere karşı savunmasız hale getirir. Varroa sadece bir parazit değil, aynı zamanda birçok ölümcül virüsün taşıyıcısıdır. Bu yönüyle, arı kolonileri için sessiz ama son derece yıkıcı bir düşmandır.
Varroa parazitleri, daha çok , güz ve ilk bahar aylarında ortaya çıkan ancak yıl boyunca etkisini gösteren kronik bir sorundur.
Varroa Akarının Biyolojisi
Varroa akarları, parazitik yaşam tarzlarına uyum sağlamış karmaşık bir biyoloji sergiler. Temel özellikleri şunlardır:
Üreme Döngüsü: Kurucu dişi akar, bir yavru hücresine girer ve bir erkek yumurta ardından altıya kadar dişi yumurta bırakır. Yavrular, mühürlü hücre içinde çiftleşir. Çıkan dişi akarlar, erişkin arılara yapışarak döngüyü sürdürür.
Beslenme Alışkanlıkları: Eskiden yalnızca hemolenf ile beslendiği düşünülse de, son araştırmalar Varroa'nın esas olarak arıların bağışıklık ve detoksifikasyonunda kritik rol oynayan yağ dokularıyla beslendiğini göstermiştir.
Virüs Taşıyıcılığı: Varroa, Deforme Kanat Virüsü (DWV) başta olmak üzere birçok bal arısı virüsünü verimli bir şekilde taşır.
Konak Özgüllüğü: Başlangıçta Apis cerana üzerinde parazitlenen Varroa, 20. yüzyılda Apis mellifera'ya adapte olmuş ve Avustralya hariç tüm dünyaya yayılmıştır.
Varroa Daha Çok Nerede Yaşar?
Varroa akarının en çok sevdiği alan kapalı yavru gözleridir. Özellikle erkek arı gözlerini daha çok tercih eder. Çünkü bu gözler daha büyüktür ve kapanma süresi daha uzundur (yaklaşık 24 gün), bu da dişi Varroa'nın daha fazla yavru üretmesini sağlar.
Varroa'nın yoğunlaştığı başlıca alanlar:
Kapalı Erkek Arı Gözleri: En yoğun yaşadığı ve çoğaldığı yerdir. Bir gözde 4–6 Varroa bireyi bulunabilir.
Kapalı İşçi Arı Gözleri: Erkek gözlerinden sonra ikinci tercihidir. Üreme verimi daha düşük olsa da yaygın bir alandır.
Ergin Arı Üzerinde: Özellikle yavru yokken, Varroa akarı yetişkin işçi arıların karın altı ve göğüs kısmına tutunarak beslenir ve yeni yavru gözlerine geçiş yapar.
Kovan Dip Tahtası: Ölmüş veya düşen Varroalar burada gözlemlenebilir. Bu nedenle dip tahtasına düşen akar sayısı, koloni içindeki enfestasyon oranını tahmin etmek için kullanılır.
Gözlem Önerisi: Haftalık olarak dip tahtasına beyaz karton veya yağlı kâğıt yerleştirilerek akar dökümü izlenebilir. 24 saatte 10’dan fazla akar düşüyorsa, koloni müdahale gerektiriyor demektir.